*Μετάφραση στα ελληνικά μιας ομιλίας του Sebastian Seung στο TED.
Ζούμε σε μια αξιοσημείωτη εποχή. Την εποχή των γονιδίων. Το γονιδίωμα σας είναι το σύνολο της αλληλουχίας του DNA σας. Η δικιά σας αλληλουχία και η δικιά μου είναι ελαφρώς διαφορετικές. Για αυτό και δείχνουμε διαφορετικοί. Εγώ έχω καφέ μάτια, εσείς μπορεί να έχετε μπλε η γκρι. Δεν έχει να κάνει μόνο με την εξωτερική εμφάνιση. Οι ειδήσεις μας λένε οτι τα γονίδια μπορούν να μας δώσουν τρομακτικές αρρώστιες, ακόμα και να διαμορφώσουν την προσωπικότητα μας η να μας δώσουν νοητικές διαταραχές. Τα γονίδια μας φαίνεται να έχουν εκπληκτική δύναμη όσον αφορά τι τι μέλλει γενέσθαι. Κι όμως, θα ήθελα να σκέφτομαι οτι είμαι κάτι παραπάνω απο τα γονίδια μου. Εσείς τι λέτε? Είστε κάτι παραπάνω από τα γονίδια σας? (κοινό: Ναι.) Λέτε ναι? Νομίζω πως κάποιοι συμφωνούν μαζί μου. Νομίζω πως θα έπρεπε να κάνουμε μια δήλωση. Ωραία: "Είμαι κάτι παραπάνω από τα γονίδια μου" - πάμε όλοι μαζί? Όλοι: Είμαι κάτι παραπάνω απο τα γονίδια μου. (επιφωνήματα) Τι είμαι όμως? (γέλια)
(σημείωση: η λέξη που χρησιμοποιήθηκε στην ομιλία είναι το connectome αλλά νομίζω δεν υπάρχει αντίστοιχη στα ελληνικά. (κονέκτωμα?) Περιληπτικά connectome ονομάζουμε την πλήρη περιγραφή της δομικής συνδεσιμότητας (τη φυσική καλωδίωση) του νευρικού συστήματος ενός οργανισμού. Το πεδίο της επιστήμης που ασχολούνται με τη συναρμολόγηση, τη χαρτογράφηση και ανάλυση των δεδομένων σχετικά με τις νευρωνικές συνδέσεις ονομάζεται connectomics. Θα χρησιμοποιώ την λέξη συνδεσμολογία όποτε αναφέρεται για καλύτερη ανάγνωση του κειμένου.)
Τώρα, μιας και είστε υπέροχο κοινό, μπορείτε να με διασκεδάσετε και να το πείτε και αυτό μαζί μου επίσης? Όλοι: είμαι η συνδεσμολογία μου. Πω ακούστηκε φοβερό! Ούτε καν ξέρετε τι είναι η "συνδεσμολογία" και πάτε με τα νερά μου. Να πάω σπίτι τώρα?
Λοιπόν, μέχρι σήμερα μόνο μια συνδεσμολογία είναι (πλήρως) γνωστή, και είναι αυτή αυτού του μικρού σκουληκιού.
Το μέτριο του νευρικό σύστημα αποτελείται από μόλις 300 νευρώνες, και στην δεκαετία του 70 και του 80 μια ομάδα από επιστήμονες χαρτογράφησαν και τις 7.000 συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων.
Σε αυτό το διάγραμμα, κάθε κόμβος είναι ένας νευρώνας και κάθε γραμμή είναι μία σύνδεση. Αυτή είναι η συνδεσμολογία του σκουληκιού C. elegans. Η δικιά σας συνδεσμολογία είναι πολύ πιο πολύπλοκη από αυτό, επειδή ο εγκέφαλος σας περιέχει 100 δισεκατομμύρια (100.000.000.000!) νευρώνες και 10.000 φορές περισσότερες συνδέσεις. (1.000.000.000.000.000 ένα τετράκις εκατομμύριο!) Υπάρχει ένα σχετικό διάγραμμα για τον εγκέφαλο σας, αλλά δεν υπάρχει η παραμικρή περίπτωση να χώραγε στην οθόνη. Η συνδεσμολογία σας περιέχει ένα εκατομμύριο φορές πιο πολλές συνδέσεις από τα γράμματα του γονιδιώματος σας. Αυτό είναι ΠΟΛΥ πληροφορία.
Τι υπάρχει σε αυτήν την πληροφορία? Δεν γνωρίζουμε για σίγουρα, αλλά υπάρχουν θεωρίες. Από τον δέκατο ένατο αιώνα οι νευροεπιστήμονες πιθανολογούν οτι ίσως οι μνήμες σας - οι πληροφορίες που σας κάνουν τον εαυτό σας - ίσως λοιπόν οι μνήμες σας είναι αποθηκευμένες στις συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων του εγκεφάλου σας. Και πιθανόν άλλες απόψεις της προσωπικής σας ταυτότητας - ίσως η προσωπικότητα σας και η σκέψη σας - ίσως είναι και αυτά κωδικοποιημένα στις συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων σας. Οπότε τώρα καταλαβαίνετε γιατί πρότεινα αυτήν την υπόθεση:
Δεν σας ζήτησα να το πείτε επειδή είναι αλήθεια, απλώς ήθελα να το θυμάστε. Στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε αν αυτή η υπόθεση είναι αληθινή επειδή ποτέ δεν είχαμε τεχνολογίες αρκετά δυνατές ώστε να το ελέγξουμε. Το να βρούμε την συνδεσμολογία αυτού του σκουληκιού μας πήρε δώδεκα χρόνια κοπιαστικής εργασίας. Και το να βρούμε την συνδεσμολογία μυαλών σαν τα δικά μας χρειαζόμαστε εξελιγμένες τεχνολογίες, αυτοματοποιημένες, που θα επιταχύνουν την διαδικασία του να βρίσκουμε συνδεσμολογίες. Στα επόμενα λεπτά θα σας πω για μερικές από αυτές τις τεχνολογίες οι οποίες αυτήν την στιγμή αναπτύσσονται στο εργαστήριο μου και στα εργαστήρια των συνεργατών μου.
Λογικά έχετε ξαναδεί φωτογραφίες από νευρώνες. Μπορείτε να τα αναγνωρίσετε αστραπιαία απο τα φανταστικά τους σχήματα. Επεκτείνουν μακρυά και λεπτά κλαδιά, και εν συντομία μοιάζουν με δέντρα. Αλλά αυτό είναι μοναχά ένας νευρώνας! Αν θέλουμε να βρούμε την συνδεσιμότητα πρέπει να δούμε όλους τους νευρώνες ταυτόχρονα.
Από δω ο Bobby Kasthuri, ο οποίος δουλεύει στο εργαστήριο του Jeff Lichtman στο πανεπιστήμιο του Harvard. Ο Bobby κρατάει εκπληκτικά λεπτές φέτες απο τον εγκέφαλο ενός ποντικιού, και ζουμάρουμε 100,000 φορές ώστε να αποκτήσουμε την επιθυμητή ανάλυση ώστε να μπορούμε να δούμε όλα τα κλαδιά από νευρώνες ταυτόχρονα. Εκτός βέβαια από το ότι ίσως να μην μπορείτε να τα αναγνωρίσετε, και αυτό επειδή πρέπει να δουλέψουμε σε τρεις διαστάσεις. Αν πάρουμε πολλές εικόνες από πολλές φέτες του εγκεφάλου και τις στοιβάξουμε την μια πάνω από την άλλη παίρνουμε μια τρισδιάστατη εικόνα.
Και πάλι δεν μπορείτε να δείτε τις διακλαδώσεις, οπότε ξεκινάμε από την κορυφή, και χρωματίζουμε τις τομές του ενός κλαδιού με κόκκινο, και κάνουμε αυτό το πράγμα και για την επόμενη φέτα και για την επόμενη. Και συνεχίζουμε να το κάνουμε αυτό φέτα-φέτα, και αν συνεχίσουμε σε όλη την στοίβα από φέτες μπορούμε να αναδομήσουμε το τρισδιάστατο σχήμα ενός μικρού κομματιού μιας διακλάδωσης ενός νευρώνα.
Και μπορούμε να κάνουμε την ίδια διαδικασία για άλλον νευρώνα και να τον χρωματίσουμε πράσινο, και όπως βλέπετε εδώ ο πράσινος νευρώνας ακουμπάει τον κόκκινο νευρώνα σε δύο σημεία, τα οποία ονομάζουμε συνάψεις.Ας ζουμάρουμε στο εσωτερικό μιας σύναψης, κρατήστε το βλέμμα σας στο εσωτερικό του πράσινου νευρώνα.
Θα έπρεπε να δείτε μικρά κυκλάκια. αυτά ονομάζονται κυστίδια. Εμπεριέχουν ένα μόριο που το ονομάζουμε νευροδιαβιβαστή. Οπότε, όταν ο πράσινος νευρώνας θέλει να επικοινωνήσει, όταν θέλει να στείλει ένα μήνυμα στον κόκκινο νευρώνα, "φτύνει" νευροδιαβιβαστές. Στην σύναψη, οι δύο νευρώνες λέμε οτι είναι συνδεδεμένοι, σαν δύο φίλοι στο τηλέφωνο.
Οπότε λοιπόν έτσι βρίσκουμε μια σύναψη. Πως μπορούμε να βρούμε ολόκληρη την συνδεσμολογία?
Λοιπόν, παίρνουμε αυτό το τρισδιάστατο πάκο από φωτογραφίες που λέγαμε πριν και του συμπεριφερόμαστε λες και είναι ένα γιγάντιο τρισδιάστατο βιβλίο για χρώματα. (σαν το ζωγραφίζω και μαθαίνω) Ζωγραφίζουμε κάθε νευρώνα με διαφορετικό χρώμα και μετά κοιτάμε μέσα απο όλες τις εικόνες, βρίσκουμε τις συνάψεις και σημειώνουμε τα χρώματα των δύο νευρώνων που συνεπάγονται σε κάθε σύναψη. Αν το κάνουμε αυτό σε όλες τις εικόνες μπορούμε να βρούμε μια συνδεσμολογία.
Τώρα, σε αυτό το σημείο έχετε μάθει τα βασικά των νευρώνων και των συνάψεων. Και νομίζω οτι είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε ένα απο τα πιο σημαντικά ερωτήματα της νευροεπιστήμης: Πόσο διαφορετικοί είναι οι εγκέφαλοι των αντρών και των γυναικών? (γέλια) Σύμφωνα με αυτό το βιβλίο αυτοβοήθειας οι εγκέφαλοι των αντρών είναι σαν τις βάφλες, κρατάνε τις ζωές τους τακτοποιημένες σε κουτιά. Οι εγκέφαλοι των γυναικών είναι σας το σπαγγέτι, τα πάντα στην ζωή τους συνδέονται με όλα τα άλλα. (γέλια) Εσείς γελάτε, αλλά, ξέρετε, αυτό το βιβλίο μου άλλαξε την ζωή! (γέλια) Αλλα σοβαρά τώρα, ποιό είναι το λάθος εδώ? Όλοι ξέρετε αρκετά καλά για να μου πείτε. Ποιό είναι το λάθος με αυτή την δήλωση?
Δεν έχει σημασία αν είσαι άντρας η γυναίκα, ολονών τα μυαλά είναι σαν σπαγγέτι. Η ίσως, capellini με λεπτά κλαδάκια. Όπως κάθε ένα σπαγγέτι συναντιέται με πολλά άλλα στο πιάτο σας, ένας νευρώνας συναντάει πολλούς άλλους νευρώνες μέσω των εμπλεκόμενων κλάδων τους. Ένας νευρώνας μπορεί να συνδεθεί με τόσο πολλούς άλλους νευρώνες επειδή μπορεί να υπάρχουν συνάψεις σε αυτά τα σημεία επαφής.
Ήδη, μπορεί να έχετε ψιλοχάσει την προοπτική στο πόσο μεγάλο είναι αυτό το κυβάκι εγκεφαλικού ιστού. Οπότε ασ κάνουμε μια σειρά απο συγκρίσεις για να σας δείξω. Σας διαβεβαιώνω, είναι πολύ μικρό. Είναι απλώς έξι μίκρο (1"micro" = 10-6) σε κάθε άκρη.
Οπότε, τόσο είναι σε σχέση με έναν ολόκληρο νευρώνα. Και μπορούμε να πούμε, πραγματικά, μόνο τα μικρότερα κομμάτια των κλαδιών περιέχονται μέσα σε αυτό το κυβάκι. Και ένας νευρώνας, λοιπόν, είναι μικρότερος από έναν εγκέφαλο. Και αυτός είναι απλώς ένας εγκέφαλος ποντικιού. Είναι πολύ μικρότερος από έναν ανθρώπινο.
Οπότε, όταν δείχνω στους φίλους μου αυτό μερικέ φορές μου έχουν πει: "Ξέρεις, Sebastian, θα έπρεπε απλά να τα παρατήσεις. Η νευροεπιστήμη είναι απελπισία." επειδή αν κοιτάξεις έναν εγκέφαλο μα γυμνό μάτι, δεν μπορείς να δεις πόσο πολύπλοκος είναι, αλλά όταν χρησιμοποιείς ένα μικροσκόπιο, επιτέλους, η κρυμμένη πολυπλοκότητα αποκαλύπτεται. Τον δέκατο έβδομο αιώνα, ο μαθηματικός και φιλόσοφος Blaise Pascal, έγραψε στoν φόβο του για το άπειρο, το συναίσθημα της ασημαντότητας όταν σκέπτεται τα τεράστια όρια του διαστήματος. Και, σαν επιστήμονας, υποτίθεται δεν θα έπρεπε να μιλάω για τα συναισθήματα μου. "Πολλές πληροφορίες, καθηγητά." Αλλά μπορώ? (γέλια, χειροκροτήματα).
Αισθάνομαι περιέργεια, και αισθάνομαι θαυμασμό, αλλά ανα τους καιρούς επίσης αισθάνομαι απελπισία. Γιατί διάλεξα να σπουδάσω αυτό το όργανο που είναι τόσο εκπληκτικό στην πολυπλοκότητα του που θα μπορούσε να είναι ατελείωτο? Είναι παράλογο. Πως τολμάμε να σκεπτόμαστε οτι θα μπορούσαμε να το κατανοήσουμε? Κι όμως, επιμένω σε αυτή την δονκιχωτική προσπάθεια. Και όντως, αυτές τις μέρες συλλέγω νέες ελπίδες. Κάποια μέρα, μια αρμάδα απο μικροσκόπια θα συλλάβει κάθε νεύρο και κάθε σύναψη σε μια γιγαντιαία βάση δεδομένων απο εικόνες. Και κάποια μέρα, υπερυπολογιστές με τεχνητή νοημοσύνη θα αναλύουν τις εικόνες χωρίς ανθρώπινη βοήθεια ώστε να τις συνοψίσουν σε μια συνδεσμολογία. Δεν ξέρω, αλλά ελπίζω οτι θα ζώ για να δω αυτήν την μέρα, επειδή το να βρεί κανείς την ανθρώπινη συνδεσμολογία είναι μία απο τις σπουδαιότερες τεχνολογικές προκλήσεις όλων των εποχών, θα χρειαστεί την δουλειά γενεών για να πετύχει.
Αυτήν την στιγμή, οι συνεργάτες μου και εγώ, αυτό στο οποίο στοχεύουμε είναι πολύ πιο μέτριο - απλώς να βρούμε ψήγματα απο συνδεσμολογίες απο μικρά κομμάτια απο εγκέφαλους ποντικιών και ανθρώπων. Αλλα ακόμα και αυτό θα είναι αρκετό για τα πρώτα τέστ αυτής της υπόθεσης, του οτι "εγώ είμαι η συνδεσμολογία του νευρικού μου συστήματος".
Για τώρα, αφήστε με να προσπαθήσω να σας πείσω για την αληθοφάνεια αυτής της υπόθεσης, το οτι πραγματικά αξίζει να την πάρετε σοβαρά. Όταν μεγαλώνετε κατα την διάρκεια της παιδικής σας ηλικίας και γερνάτε κατά την ενηλικίωση, η προσωπική σας ταυτότητα αλλάζει με αργούς ρυθμούς. Ομοίως, κάθε συνδεσμολογία αλλάζει με την πάροδο του καιρού.
Τι είδους αλλαγές συμβαίνουν? Λοιπόν, οι νευρώνες, σαν τα δέντρα, μπορούν να βγάλουν κι άλλα κλαδιά η να χάσουν τα παλιά τους, συνάψεις μπορούν να δημιουργηθούν και να εξαλειφθούν, και οι συνάψεις μπορούν να γίνουν μεγαλύτερες και μικρότερες.
Δεύτερη ερώτηση: τι προκαλεί αυτές τις αλλαγές? Λοιπόν, είναι αλήθεια. Μέχρι κάποιον βαθμό αυτά είναι προγραμματισμένα από τα γονίδια σας. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό, επειδή υπάρχουν σήματα, ηλεκτρικά σήματα, τα οποία ταξιδεύουν στους κλάδους των νευρώνων και χημικά σήματα τα οποία περνάνε απο κλάδο σε κλάδο. Αυτά τα σήματα λέγονται νευρωνική δραστηριότητα. Και υπάρχουν πολλές αποδείξεις οτι η νευρωνική δραστηριότητα κωδικοποιεί τις σκέψεις, τα αισθήματα και τις αντιλήψεις μας, τις τις ψυχικές-διανοητικές μας εμπειρίες. Και υπάρχουν πολλές αποδείξεις οτι η νευρική δραστηριότητα μπορεί να κάνει τις συνδέσεις σας να αλλάξουν. Και αν βάλεις αυτά τα δύο γεγονότα μαζί, αυτό σημαίνει οτι οι εμπειρίες σας μπορούν να αλλάξουν την νευρωνική συνδεσμολογία σας.
Και για αυτό κάθε συνδεσμολογία είναι μοναδική, ακόμα και αυτές από γενετικά πανομοιότυπα (μονοζυγωτικά) δίδυμα. Η συνδεσμολογία είναι το μέρος που η φύση συναντά την ανατροφή. Και ίσως είναι σωστό οτι απλώς και μόνο η ίδια η διαδικασία της σκέψης μπορεί να αλλάξει την συνδεσμολογία σας - μια ιδέα που ίσως την βρείτε ενδυναμωτική.
Τι υπάρχει σε αυτήν την εικόνα? Ένα ποτάμι από νερό, ίσως πείτε. Τι άλλο υπάρχει στην εικόνα? Ας μην ξεχνάμε το αυλάκι που υπάρχει στην Γη. Χωρίς αυτό το νερό δεν θα ήξερε προς τα πια κατεύθυνση να κυλήσει. Με αυτό το ποτάμι, θα ήθελα να προτείνω μια μεταφορά για την σχέση μεταξύ της νευρωνικής δραστηριότητας και της συνδεσιμότητας. Η νευρωνική δραστηριότητα αλλάζει συνεχώς. Είναι σαν το νερό απο το ποτάμι, ποτέ δεν κάθεται ακίνητο. Οι συνδέσεις του νευρωνικού δικτύου του εγκεφάλου προσδιορίζουν τις πορείες μέσα στις οποίες κυλάει η νευρωνική δραστηριότητα, οπότε η συνδεσιμότητα είναι κάτι σαν τον πυθμένα του ποταμού. Αλλά η μεταφορά είναι πιο έντονη απο αυτό, επειδή είναι αλήθεια οτι ο πυθμένας καθοδηγεί την ροή του νερού, αλλα σε μεγάλα διαστήματα χρόνου το νερό επίσης αναδιαμορφώνει τον πυθμένα του ποταμού. Και όπως μόλις σας είπα, η νευρωνική δραστηριότητα μπορεί να αλλάξει την συνδεσιμότητα σας.
Και, αν μου επιτρέπατε να ανεβώ σε αλληγορικά ύψη, θα σας υπενθυμίσω οτι η νευρωνική δραστηριότητα είναι η φυσηκή βάση - η τουλάχιστον έτσι νομίζουν οι νευροεπιστήμονες - των σκέψεων, αισθημάτων και αισθήσεων. Οπότε μπορεί να μιλάμε ακόμα και για την ροή της συνείδησης. Η νευρωνική δραστηριότητα είναι το νερό της, και η συνδεσιμότητα είναι ο πυθμένας της.
Οπότε, ας επιστρέψουμε απο τα ύψη της μεταφοράς και ας επιστρέψουμε στην επιστήμη. Ας υποθέσουμε οτι οι τεχνολογίες μας για να βρίσκουμε συνδεσμολογίες δουλέψουν πλήρως. Τι θα κάναμε ώστε να ελέγξουμε την υπόθεση:
"Είμαι η συνδεσμολογία του νευρικού μου συστήματος."?
Λοιπόν, εγώ προτείνω ένα άμεσο τέστ. Ας κάνουμε μια απόπειρα να διαβάσουμε μνήμες απο τις συνδεσμολογίες. Θεωρήστε την μνήμη μιας μακράς χρονικής αλληλουχίας κινήσεων, σαν έναν πιανίστα που παίζει μια sonata του Beethoven. Σύμφωνα με μια θεωρία που πάει πίσω στον δέκατο ένατο αιώνα, τέτοιου είδους μνήμες αποθηκεύονται σαν αλυσίδες από συναπτικές συνδέσεις μέσα στον εγκέφαλο σας.
Επειδή, αν οι πρώτοι νευρώνες στην αλυσίδα ενεργοποιηθούν, μέσω των συνάψεων τους στέλνουν μυνήματα στους επόμενους νευρώνες, οι οποίοι ενεργοποιούνται, και πάει λέγοντας, σαν σειρά απο ντόμινο. Και αυτή η αλληλουχία νευρωνικής ενεργοποίησης πιθανολογείται οτι είναι η νευρωνική βάση αυτής της αλληλουχίας κινήσεων. Οπότε, ένας τρόπος ωστε να δοκιμάσουμε την θεωρία είναι να κοιτάξουμε για τέτοιου είδους αλυσίδες μέσα στις συνδεσμολογίες. Αλλα δεν θα είναι εύκολο, επειδή δεν θα μοιάζουν σαν το σχήμα παραπάνω. Πρόκειται να είναι μπερδεμένα το ένα με το άλλο. Οπότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τους υπολογιστές μας ωστε να προσπαθήσουμε να ξεμπερδέψουμε την αλυσίδα. Και αν μπορέσουμε να το κάνουμε αυτό, η αλληλουχία νευρώνων που θα ανακτήσουμε από αυτό το ξεμπέρδεμα θα είναι μια πρόβλεψη του μοντέλου της νευρωνικής δραστηριότητας η οποία επαναλαμβάνεται στον εγκέφαλο κατά την διάρκεια της ανάκλησης της μνήμης. Και αν αυτό είναι επιτυχές, θα είναι το πρώτο παράδειγμα του να διαβάζουμε μια μνήμη απο μια συνδεσμολογία.
Τι χαμός. Δοκιμάσατε ποτέ να συνδέσετε ένα σύστημα τόσο πολύπλοκο όσο αυτό? Ελπίζω όχι. Αλλα αν το έχετε κάνει γνωρίζετε ότι είναι πολύ εύκολο να κάνετε λάθος. Οι διακλαδώσεις των νευρώνων είναι σαν τα "καλώδια" του εγκεφάλου. Μπορεί κανείς να μαντέψει ποιό είναι το συνολικό μήκος των "καλωδίων" του εγκεφάλου σας? Θα σας κάνω έναν υπαινιγμό. Είναι ένα μεγάλο νούμερο. (γέλια) Εκτιμώ, εκατομμύρια μίλια. Όλα συσκευασμένα στο κρανίο σας. Και αν εκτιμήσετε αυτό το νούμερο, μπορείτε εύκολα να δείτε οτι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα για κάποια λάθος συνδεσμολογία στον εγκέφαλο. Και πράγματι, οι εφημερίδες λατρεύουν πρωτοσέλιδα σαν, "Τα μυαλά των ανορεξικών είναι συνδεδεμένα διαφορετικά" ή "Τα μυαλά των αυτιστικών είναι συνδεδεμένα διαφορετικά". Αυτοί είναι εύλογοι ισχυρισμοί, αλλα στην πραγματικότητα, δεν μπορούμε να δούμε την συνδεσμολογία του εγκεφάλου αρκετά καθαρά ωστε να πούμε αν αυτά είναι πράγματι αληθινά αξιώματα. Οπότε οι τεχνολογίες για να δούμε τις συνδεσμολογίες θα μας επιτρέψουν επιτέλους να διαβάσουμε τυχόν λάθος συνδεσμολογίες του εγκεφάλου, να δούμε ψυχικές διαταραχές στις συνδεσμολογίες.
Μερικές φορές ο καλύτερος τρόπος να ελέγξουμε μια υπόθεση είναι να εξετάσουμε τον πιο ακραίο υπαινιγμό της. Οι φιλόσοφοι γνωρίζουν αυτό το παιχνίδι πολύ καλά. Αν πιστέυετε οτι "Είμαι η συνδεσμολογία του νευρικού μου συστήματος." νομίζω οτι θα έπρεπε επίσης να δεχτείτε την ιδέα οτι ο θάνατος είναι η καταστροφή της συνδεσμολογίας του. Το αναφέρω επειδή υπάρχουν προφήτες σήμερα ποθ ισχυρίζονται οτι η τεχνολογία θα τροποποιήσει θεμελιωδώς την ανθρώπινη κατάσταση και πιθανόν ίσως και να μετατρέψει το ανθρώπινο είδος. Ένα απο τα πιο λατρεμένα τους όνειρα είναι να ξεγελάσουν τον θάνατο με την πρακτική που είναι πλέον γνωστή ως κρυογονική.Αν δώσετε 100.000 δολλάρια μπορείτε να κανονίσετε να σας καταψύξουν το σώμα μετά τον θάνατο σας και να το αποθηκεύσουν σε υγρό άζωτο σε μία απο αυτές τις δεξαμενές σε αυτήν την αποθήκη στην Αριζόνα,
αναμένοντας έναν μελλοντικό πολιτισμό ο οποίος είναι αρκετά προηγμένος ωστε να σας αναστήσει. Θα έπρεπε να περιγελάμε τους μοντέρνους αναζητητές της αθανασίας, αποκαλώντας τους ανόητους? Η κάποια μέρα αυτοί θα καγχάζουν πάνω από τους τάφους μας? Δεν γνωρίζω. Προτιμώ να δοκιμάσω τις πεποιθήσεις τους, επιστημονικά. Προτείνω να επιχειρήσουμε να βρούμε την συνδεσμολογία ενός κατεψυγμένου εγκεφάλου. Γνωρίζουμε οτι η εγκεφαλική ζημιά συμβαίνει μετά θάνατον και κατα την διάρκεια της κατάψυξης. Η ερώτηση είναι: Αυτή η ζημιά έχει σβήσει την συνδεσμολογία του? Αν έχει, δεν υπάρχει τρόπος κανένας μελλοντικός πολιτισμός να μπορέσει να ανακτήσει τις μνήμες αυτών των κατεψυγμένων εγκεφάλων. Η ανάσταση ίσως πετύχει για το σώμα, αλλα όχι για το πνεύμα. Απο την άλλη, αν η συνδεσμολογία είναι ακόμα ανέγγιχτη, δεν μπορούμε να περιγελούμε τους ισχυρισμούς της κρυογονικής τόσο εύκολα.
Περιέγραψα μια αναζήτηση, η οποία ξεκινάει στον κόσμο του πολύ μικρού, και μας ωθεί στον κόσμο του μακρινού μέλλοντος. Οι συνδεσμολογίες θα σημειώσουν ένα κομβικό σημείο στην ανθρώπινη ιστορία. Όπως εξελιχτήκαμε απο τους πιθικοειδείς μας πρόγονους της αφρικανικής σαβάνας, αυτό που μας διέκρινε ήταν οι μεγαλύτεροι μας εγκέφαλοι. Έχουμε χρησιμοποιήσει τους εγκέφαλους μας για να σχεδιάσουμε ακόμα πιο εκπληκτικές τεχνολογίες. Εν τέλει, αυτές οι τεχνολογίες θα γίνουν τόσο δυνατές που θα τις χρησιμοποιούμε για να γνωρίσουμε τους εαυτούς μας αποδομώντας και ανακατασκευάζοντας τους ίδιους μας τους εγκεφάλους. Πιστεύω οτι αυτό το ταξίδι της αυτογνωσίας δεν είναι μόνο για επιστήμονες, αλλα για όλους μας. Και είμαι ευγνώμων για την δυνατότητα να μοιραστώ αυτό το ταξίδι με σας σήμερα.
Σας ευχαριστώ.
Ζούμε σε μια αξιοσημείωτη εποχή. Την εποχή των γονιδίων. Το γονιδίωμα σας είναι το σύνολο της αλληλουχίας του DNA σας. Η δικιά σας αλληλουχία και η δικιά μου είναι ελαφρώς διαφορετικές. Για αυτό και δείχνουμε διαφορετικοί. Εγώ έχω καφέ μάτια, εσείς μπορεί να έχετε μπλε η γκρι. Δεν έχει να κάνει μόνο με την εξωτερική εμφάνιση. Οι ειδήσεις μας λένε οτι τα γονίδια μπορούν να μας δώσουν τρομακτικές αρρώστιες, ακόμα και να διαμορφώσουν την προσωπικότητα μας η να μας δώσουν νοητικές διαταραχές. Τα γονίδια μας φαίνεται να έχουν εκπληκτική δύναμη όσον αφορά τι τι μέλλει γενέσθαι. Κι όμως, θα ήθελα να σκέφτομαι οτι είμαι κάτι παραπάνω απο τα γονίδια μου. Εσείς τι λέτε? Είστε κάτι παραπάνω από τα γονίδια σας? (κοινό: Ναι.) Λέτε ναι? Νομίζω πως κάποιοι συμφωνούν μαζί μου. Νομίζω πως θα έπρεπε να κάνουμε μια δήλωση. Ωραία: "Είμαι κάτι παραπάνω από τα γονίδια μου" - πάμε όλοι μαζί? Όλοι: Είμαι κάτι παραπάνω απο τα γονίδια μου. (επιφωνήματα) Τι είμαι όμως? (γέλια)
Είμαι η συνδεσμολογία του νευρικού μου συστήματος.
(σημείωση: η λέξη που χρησιμοποιήθηκε στην ομιλία είναι το connectome αλλά νομίζω δεν υπάρχει αντίστοιχη στα ελληνικά. (κονέκτωμα?) Περιληπτικά connectome ονομάζουμε την πλήρη περιγραφή της δομικής συνδεσιμότητας (τη φυσική καλωδίωση) του νευρικού συστήματος ενός οργανισμού. Το πεδίο της επιστήμης που ασχολούνται με τη συναρμολόγηση, τη χαρτογράφηση και ανάλυση των δεδομένων σχετικά με τις νευρωνικές συνδέσεις ονομάζεται connectomics. Θα χρησιμοποιώ την λέξη συνδεσμολογία όποτε αναφέρεται για καλύτερη ανάγνωση του κειμένου.)
Τώρα, μιας και είστε υπέροχο κοινό, μπορείτε να με διασκεδάσετε και να το πείτε και αυτό μαζί μου επίσης? Όλοι: είμαι η συνδεσμολογία μου. Πω ακούστηκε φοβερό! Ούτε καν ξέρετε τι είναι η "συνδεσμολογία" και πάτε με τα νερά μου. Να πάω σπίτι τώρα?
Λοιπόν, μέχρι σήμερα μόνο μια συνδεσμολογία είναι (πλήρως) γνωστή, και είναι αυτή αυτού του μικρού σκουληκιού.
Το μέτριο του νευρικό σύστημα αποτελείται από μόλις 300 νευρώνες, και στην δεκαετία του 70 και του 80 μια ομάδα από επιστήμονες χαρτογράφησαν και τις 7.000 συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων.
 |
| Κάντε κλικ για μεγέθυνση |
Τι υπάρχει σε αυτήν την πληροφορία? Δεν γνωρίζουμε για σίγουρα, αλλά υπάρχουν θεωρίες. Από τον δέκατο ένατο αιώνα οι νευροεπιστήμονες πιθανολογούν οτι ίσως οι μνήμες σας - οι πληροφορίες που σας κάνουν τον εαυτό σας - ίσως λοιπόν οι μνήμες σας είναι αποθηκευμένες στις συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων του εγκεφάλου σας. Και πιθανόν άλλες απόψεις της προσωπικής σας ταυτότητας - ίσως η προσωπικότητα σας και η σκέψη σας - ίσως είναι και αυτά κωδικοποιημένα στις συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων σας. Οπότε τώρα καταλαβαίνετε γιατί πρότεινα αυτήν την υπόθεση:
Είμαι η συνδεσμολογία του νευρικού μου συστήματος.
Δεν σας ζήτησα να το πείτε επειδή είναι αλήθεια, απλώς ήθελα να το θυμάστε. Στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε αν αυτή η υπόθεση είναι αληθινή επειδή ποτέ δεν είχαμε τεχνολογίες αρκετά δυνατές ώστε να το ελέγξουμε. Το να βρούμε την συνδεσμολογία αυτού του σκουληκιού μας πήρε δώδεκα χρόνια κοπιαστικής εργασίας. Και το να βρούμε την συνδεσμολογία μυαλών σαν τα δικά μας χρειαζόμαστε εξελιγμένες τεχνολογίες, αυτοματοποιημένες, που θα επιταχύνουν την διαδικασία του να βρίσκουμε συνδεσμολογίες. Στα επόμενα λεπτά θα σας πω για μερικές από αυτές τις τεχνολογίες οι οποίες αυτήν την στιγμή αναπτύσσονται στο εργαστήριο μου και στα εργαστήρια των συνεργατών μου.
Λογικά έχετε ξαναδεί φωτογραφίες από νευρώνες. Μπορείτε να τα αναγνωρίσετε αστραπιαία απο τα φανταστικά τους σχήματα. Επεκτείνουν μακρυά και λεπτά κλαδιά, και εν συντομία μοιάζουν με δέντρα. Αλλά αυτό είναι μοναχά ένας νευρώνας! Αν θέλουμε να βρούμε την συνδεσιμότητα πρέπει να δούμε όλους τους νευρώνες ταυτόχρονα.
 |
| Κάντε κλικ για μεγέθυνση |
Από δω ο Bobby Kasthuri, ο οποίος δουλεύει στο εργαστήριο του Jeff Lichtman στο πανεπιστήμιο του Harvard. Ο Bobby κρατάει εκπληκτικά λεπτές φέτες απο τον εγκέφαλο ενός ποντικιού, και ζουμάρουμε 100,000 φορές ώστε να αποκτήσουμε την επιθυμητή ανάλυση ώστε να μπορούμε να δούμε όλα τα κλαδιά από νευρώνες ταυτόχρονα. Εκτός βέβαια από το ότι ίσως να μην μπορείτε να τα αναγνωρίσετε, και αυτό επειδή πρέπει να δουλέψουμε σε τρεις διαστάσεις. Αν πάρουμε πολλές εικόνες από πολλές φέτες του εγκεφάλου και τις στοιβάξουμε την μια πάνω από την άλλη παίρνουμε μια τρισδιάστατη εικόνα.
Και πάλι δεν μπορείτε να δείτε τις διακλαδώσεις, οπότε ξεκινάμε από την κορυφή, και χρωματίζουμε τις τομές του ενός κλαδιού με κόκκινο, και κάνουμε αυτό το πράγμα και για την επόμενη φέτα και για την επόμενη. Και συνεχίζουμε να το κάνουμε αυτό φέτα-φέτα, και αν συνεχίσουμε σε όλη την στοίβα από φέτες μπορούμε να αναδομήσουμε το τρισδιάστατο σχήμα ενός μικρού κομματιού μιας διακλάδωσης ενός νευρώνα.
Και μπορούμε να κάνουμε την ίδια διαδικασία για άλλον νευρώνα και να τον χρωματίσουμε πράσινο, και όπως βλέπετε εδώ ο πράσινος νευρώνας ακουμπάει τον κόκκινο νευρώνα σε δύο σημεία, τα οποία ονομάζουμε συνάψεις.Ας ζουμάρουμε στο εσωτερικό μιας σύναψης, κρατήστε το βλέμμα σας στο εσωτερικό του πράσινου νευρώνα.
Θα έπρεπε να δείτε μικρά κυκλάκια. αυτά ονομάζονται κυστίδια. Εμπεριέχουν ένα μόριο που το ονομάζουμε νευροδιαβιβαστή. Οπότε, όταν ο πράσινος νευρώνας θέλει να επικοινωνήσει, όταν θέλει να στείλει ένα μήνυμα στον κόκκινο νευρώνα, "φτύνει" νευροδιαβιβαστές. Στην σύναψη, οι δύο νευρώνες λέμε οτι είναι συνδεδεμένοι, σαν δύο φίλοι στο τηλέφωνο.
Οπότε λοιπόν έτσι βρίσκουμε μια σύναψη. Πως μπορούμε να βρούμε ολόκληρη την συνδεσμολογία?
Λοιπόν, παίρνουμε αυτό το τρισδιάστατο πάκο από φωτογραφίες που λέγαμε πριν και του συμπεριφερόμαστε λες και είναι ένα γιγάντιο τρισδιάστατο βιβλίο για χρώματα. (σαν το ζωγραφίζω και μαθαίνω) Ζωγραφίζουμε κάθε νευρώνα με διαφορετικό χρώμα και μετά κοιτάμε μέσα απο όλες τις εικόνες, βρίσκουμε τις συνάψεις και σημειώνουμε τα χρώματα των δύο νευρώνων που συνεπάγονται σε κάθε σύναψη. Αν το κάνουμε αυτό σε όλες τις εικόνες μπορούμε να βρούμε μια συνδεσμολογία.
 |
| (Το τρίτο είναι άλλο σε γραφική μορφή) |
Τώρα, σε αυτό το σημείο έχετε μάθει τα βασικά των νευρώνων και των συνάψεων. Και νομίζω οτι είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε ένα απο τα πιο σημαντικά ερωτήματα της νευροεπιστήμης: Πόσο διαφορετικοί είναι οι εγκέφαλοι των αντρών και των γυναικών? (γέλια) Σύμφωνα με αυτό το βιβλίο αυτοβοήθειας οι εγκέφαλοι των αντρών είναι σαν τις βάφλες, κρατάνε τις ζωές τους τακτοποιημένες σε κουτιά. Οι εγκέφαλοι των γυναικών είναι σας το σπαγγέτι, τα πάντα στην ζωή τους συνδέονται με όλα τα άλλα. (γέλια) Εσείς γελάτε, αλλά, ξέρετε, αυτό το βιβλίο μου άλλαξε την ζωή! (γέλια) Αλλα σοβαρά τώρα, ποιό είναι το λάθος εδώ? Όλοι ξέρετε αρκετά καλά για να μου πείτε. Ποιό είναι το λάθος με αυτή την δήλωση?
 |
| Το εν λόγω βιβλίο |
Ήδη, μπορεί να έχετε ψιλοχάσει την προοπτική στο πόσο μεγάλο είναι αυτό το κυβάκι εγκεφαλικού ιστού. Οπότε ασ κάνουμε μια σειρά απο συγκρίσεις για να σας δείξω. Σας διαβεβαιώνω, είναι πολύ μικρό. Είναι απλώς έξι μίκρο (1"micro" = 10-6) σε κάθε άκρη.
Οπότε, τόσο είναι σε σχέση με έναν ολόκληρο νευρώνα. Και μπορούμε να πούμε, πραγματικά, μόνο τα μικρότερα κομμάτια των κλαδιών περιέχονται μέσα σε αυτό το κυβάκι. Και ένας νευρώνας, λοιπόν, είναι μικρότερος από έναν εγκέφαλο. Και αυτός είναι απλώς ένας εγκέφαλος ποντικιού. Είναι πολύ μικρότερος από έναν ανθρώπινο.
 |
| Κάντε κλικ για μεγέθυνση |
Οπότε, όταν δείχνω στους φίλους μου αυτό μερικέ φορές μου έχουν πει: "Ξέρεις, Sebastian, θα έπρεπε απλά να τα παρατήσεις. Η νευροεπιστήμη είναι απελπισία." επειδή αν κοιτάξεις έναν εγκέφαλο μα γυμνό μάτι, δεν μπορείς να δεις πόσο πολύπλοκος είναι, αλλά όταν χρησιμοποιείς ένα μικροσκόπιο, επιτέλους, η κρυμμένη πολυπλοκότητα αποκαλύπτεται. Τον δέκατο έβδομο αιώνα, ο μαθηματικός και φιλόσοφος Blaise Pascal, έγραψε στoν φόβο του για το άπειρο, το συναίσθημα της ασημαντότητας όταν σκέπτεται τα τεράστια όρια του διαστήματος. Και, σαν επιστήμονας, υποτίθεται δεν θα έπρεπε να μιλάω για τα συναισθήματα μου. "Πολλές πληροφορίες, καθηγητά." Αλλά μπορώ? (γέλια, χειροκροτήματα).
Αισθάνομαι περιέργεια, και αισθάνομαι θαυμασμό, αλλά ανα τους καιρούς επίσης αισθάνομαι απελπισία. Γιατί διάλεξα να σπουδάσω αυτό το όργανο που είναι τόσο εκπληκτικό στην πολυπλοκότητα του που θα μπορούσε να είναι ατελείωτο? Είναι παράλογο. Πως τολμάμε να σκεπτόμαστε οτι θα μπορούσαμε να το κατανοήσουμε? Κι όμως, επιμένω σε αυτή την δονκιχωτική προσπάθεια. Και όντως, αυτές τις μέρες συλλέγω νέες ελπίδες. Κάποια μέρα, μια αρμάδα απο μικροσκόπια θα συλλάβει κάθε νεύρο και κάθε σύναψη σε μια γιγαντιαία βάση δεδομένων απο εικόνες. Και κάποια μέρα, υπερυπολογιστές με τεχνητή νοημοσύνη θα αναλύουν τις εικόνες χωρίς ανθρώπινη βοήθεια ώστε να τις συνοψίσουν σε μια συνδεσμολογία. Δεν ξέρω, αλλά ελπίζω οτι θα ζώ για να δω αυτήν την μέρα, επειδή το να βρεί κανείς την ανθρώπινη συνδεσμολογία είναι μία απο τις σπουδαιότερες τεχνολογικές προκλήσεις όλων των εποχών, θα χρειαστεί την δουλειά γενεών για να πετύχει.
Αυτήν την στιγμή, οι συνεργάτες μου και εγώ, αυτό στο οποίο στοχεύουμε είναι πολύ πιο μέτριο - απλώς να βρούμε ψήγματα απο συνδεσμολογίες απο μικρά κομμάτια απο εγκέφαλους ποντικιών και ανθρώπων. Αλλα ακόμα και αυτό θα είναι αρκετό για τα πρώτα τέστ αυτής της υπόθεσης, του οτι "εγώ είμαι η συνδεσμολογία του νευρικού μου συστήματος".
Για τώρα, αφήστε με να προσπαθήσω να σας πείσω για την αληθοφάνεια αυτής της υπόθεσης, το οτι πραγματικά αξίζει να την πάρετε σοβαρά. Όταν μεγαλώνετε κατα την διάρκεια της παιδικής σας ηλικίας και γερνάτε κατά την ενηλικίωση, η προσωπική σας ταυτότητα αλλάζει με αργούς ρυθμούς. Ομοίως, κάθε συνδεσμολογία αλλάζει με την πάροδο του καιρού.
Τι είδους αλλαγές συμβαίνουν? Λοιπόν, οι νευρώνες, σαν τα δέντρα, μπορούν να βγάλουν κι άλλα κλαδιά η να χάσουν τα παλιά τους, συνάψεις μπορούν να δημιουργηθούν και να εξαλειφθούν, και οι συνάψεις μπορούν να γίνουν μεγαλύτερες και μικρότερες.
Δεύτερη ερώτηση: τι προκαλεί αυτές τις αλλαγές? Λοιπόν, είναι αλήθεια. Μέχρι κάποιον βαθμό αυτά είναι προγραμματισμένα από τα γονίδια σας. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό, επειδή υπάρχουν σήματα, ηλεκτρικά σήματα, τα οποία ταξιδεύουν στους κλάδους των νευρώνων και χημικά σήματα τα οποία περνάνε απο κλάδο σε κλάδο. Αυτά τα σήματα λέγονται νευρωνική δραστηριότητα. Και υπάρχουν πολλές αποδείξεις οτι η νευρωνική δραστηριότητα κωδικοποιεί τις σκέψεις, τα αισθήματα και τις αντιλήψεις μας, τις τις ψυχικές-διανοητικές μας εμπειρίες. Και υπάρχουν πολλές αποδείξεις οτι η νευρική δραστηριότητα μπορεί να κάνει τις συνδέσεις σας να αλλάξουν. Και αν βάλεις αυτά τα δύο γεγονότα μαζί, αυτό σημαίνει οτι οι εμπειρίες σας μπορούν να αλλάξουν την νευρωνική συνδεσμολογία σας.
Και για αυτό κάθε συνδεσμολογία είναι μοναδική, ακόμα και αυτές από γενετικά πανομοιότυπα (μονοζυγωτικά) δίδυμα. Η συνδεσμολογία είναι το μέρος που η φύση συναντά την ανατροφή. Και ίσως είναι σωστό οτι απλώς και μόνο η ίδια η διαδικασία της σκέψης μπορεί να αλλάξει την συνδεσμολογία σας - μια ιδέα που ίσως την βρείτε ενδυναμωτική.
Τι υπάρχει σε αυτήν την εικόνα? Ένα ποτάμι από νερό, ίσως πείτε. Τι άλλο υπάρχει στην εικόνα? Ας μην ξεχνάμε το αυλάκι που υπάρχει στην Γη. Χωρίς αυτό το νερό δεν θα ήξερε προς τα πια κατεύθυνση να κυλήσει. Με αυτό το ποτάμι, θα ήθελα να προτείνω μια μεταφορά για την σχέση μεταξύ της νευρωνικής δραστηριότητας και της συνδεσιμότητας. Η νευρωνική δραστηριότητα αλλάζει συνεχώς. Είναι σαν το νερό απο το ποτάμι, ποτέ δεν κάθεται ακίνητο. Οι συνδέσεις του νευρωνικού δικτύου του εγκεφάλου προσδιορίζουν τις πορείες μέσα στις οποίες κυλάει η νευρωνική δραστηριότητα, οπότε η συνδεσιμότητα είναι κάτι σαν τον πυθμένα του ποταμού. Αλλά η μεταφορά είναι πιο έντονη απο αυτό, επειδή είναι αλήθεια οτι ο πυθμένας καθοδηγεί την ροή του νερού, αλλα σε μεγάλα διαστήματα χρόνου το νερό επίσης αναδιαμορφώνει τον πυθμένα του ποταμού. Και όπως μόλις σας είπα, η νευρωνική δραστηριότητα μπορεί να αλλάξει την συνδεσιμότητα σας.
Και, αν μου επιτρέπατε να ανεβώ σε αλληγορικά ύψη, θα σας υπενθυμίσω οτι η νευρωνική δραστηριότητα είναι η φυσηκή βάση - η τουλάχιστον έτσι νομίζουν οι νευροεπιστήμονες - των σκέψεων, αισθημάτων και αισθήσεων. Οπότε μπορεί να μιλάμε ακόμα και για την ροή της συνείδησης. Η νευρωνική δραστηριότητα είναι το νερό της, και η συνδεσιμότητα είναι ο πυθμένας της.
Οπότε, ας επιστρέψουμε απο τα ύψη της μεταφοράς και ας επιστρέψουμε στην επιστήμη. Ας υποθέσουμε οτι οι τεχνολογίες μας για να βρίσκουμε συνδεσμολογίες δουλέψουν πλήρως. Τι θα κάναμε ώστε να ελέγξουμε την υπόθεση:
"Είμαι η συνδεσμολογία του νευρικού μου συστήματος."?
Λοιπόν, εγώ προτείνω ένα άμεσο τέστ. Ας κάνουμε μια απόπειρα να διαβάσουμε μνήμες απο τις συνδεσμολογίες. Θεωρήστε την μνήμη μιας μακράς χρονικής αλληλουχίας κινήσεων, σαν έναν πιανίστα που παίζει μια sonata του Beethoven. Σύμφωνα με μια θεωρία που πάει πίσω στον δέκατο ένατο αιώνα, τέτοιου είδους μνήμες αποθηκεύονται σαν αλυσίδες από συναπτικές συνδέσεις μέσα στον εγκέφαλο σας.
Επειδή, αν οι πρώτοι νευρώνες στην αλυσίδα ενεργοποιηθούν, μέσω των συνάψεων τους στέλνουν μυνήματα στους επόμενους νευρώνες, οι οποίοι ενεργοποιούνται, και πάει λέγοντας, σαν σειρά απο ντόμινο. Και αυτή η αλληλουχία νευρωνικής ενεργοποίησης πιθανολογείται οτι είναι η νευρωνική βάση αυτής της αλληλουχίας κινήσεων. Οπότε, ένας τρόπος ωστε να δοκιμάσουμε την θεωρία είναι να κοιτάξουμε για τέτοιου είδους αλυσίδες μέσα στις συνδεσμολογίες. Αλλα δεν θα είναι εύκολο, επειδή δεν θα μοιάζουν σαν το σχήμα παραπάνω. Πρόκειται να είναι μπερδεμένα το ένα με το άλλο. Οπότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τους υπολογιστές μας ωστε να προσπαθήσουμε να ξεμπερδέψουμε την αλυσίδα. Και αν μπορέσουμε να το κάνουμε αυτό, η αλληλουχία νευρώνων που θα ανακτήσουμε από αυτό το ξεμπέρδεμα θα είναι μια πρόβλεψη του μοντέλου της νευρωνικής δραστηριότητας η οποία επαναλαμβάνεται στον εγκέφαλο κατά την διάρκεια της ανάκλησης της μνήμης. Και αν αυτό είναι επιτυχές, θα είναι το πρώτο παράδειγμα του να διαβάζουμε μια μνήμη απο μια συνδεσμολογία.
Τι χαμός. Δοκιμάσατε ποτέ να συνδέσετε ένα σύστημα τόσο πολύπλοκο όσο αυτό? Ελπίζω όχι. Αλλα αν το έχετε κάνει γνωρίζετε ότι είναι πολύ εύκολο να κάνετε λάθος. Οι διακλαδώσεις των νευρώνων είναι σαν τα "καλώδια" του εγκεφάλου. Μπορεί κανείς να μαντέψει ποιό είναι το συνολικό μήκος των "καλωδίων" του εγκεφάλου σας? Θα σας κάνω έναν υπαινιγμό. Είναι ένα μεγάλο νούμερο. (γέλια) Εκτιμώ, εκατομμύρια μίλια. Όλα συσκευασμένα στο κρανίο σας. Και αν εκτιμήσετε αυτό το νούμερο, μπορείτε εύκολα να δείτε οτι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα για κάποια λάθος συνδεσμολογία στον εγκέφαλο. Και πράγματι, οι εφημερίδες λατρεύουν πρωτοσέλιδα σαν, "Τα μυαλά των ανορεξικών είναι συνδεδεμένα διαφορετικά" ή "Τα μυαλά των αυτιστικών είναι συνδεδεμένα διαφορετικά". Αυτοί είναι εύλογοι ισχυρισμοί, αλλα στην πραγματικότητα, δεν μπορούμε να δούμε την συνδεσμολογία του εγκεφάλου αρκετά καθαρά ωστε να πούμε αν αυτά είναι πράγματι αληθινά αξιώματα. Οπότε οι τεχνολογίες για να δούμε τις συνδεσμολογίες θα μας επιτρέψουν επιτέλους να διαβάσουμε τυχόν λάθος συνδεσμολογίες του εγκεφάλου, να δούμε ψυχικές διαταραχές στις συνδεσμολογίες.
Μερικές φορές ο καλύτερος τρόπος να ελέγξουμε μια υπόθεση είναι να εξετάσουμε τον πιο ακραίο υπαινιγμό της. Οι φιλόσοφοι γνωρίζουν αυτό το παιχνίδι πολύ καλά. Αν πιστέυετε οτι "Είμαι η συνδεσμολογία του νευρικού μου συστήματος." νομίζω οτι θα έπρεπε επίσης να δεχτείτε την ιδέα οτι ο θάνατος είναι η καταστροφή της συνδεσμολογίας του. Το αναφέρω επειδή υπάρχουν προφήτες σήμερα ποθ ισχυρίζονται οτι η τεχνολογία θα τροποποιήσει θεμελιωδώς την ανθρώπινη κατάσταση και πιθανόν ίσως και να μετατρέψει το ανθρώπινο είδος. Ένα απο τα πιο λατρεμένα τους όνειρα είναι να ξεγελάσουν τον θάνατο με την πρακτική που είναι πλέον γνωστή ως κρυογονική.Αν δώσετε 100.000 δολλάρια μπορείτε να κανονίσετε να σας καταψύξουν το σώμα μετά τον θάνατο σας και να το αποθηκεύσουν σε υγρό άζωτο σε μία απο αυτές τις δεξαμενές σε αυτήν την αποθήκη στην Αριζόνα,
αναμένοντας έναν μελλοντικό πολιτισμό ο οποίος είναι αρκετά προηγμένος ωστε να σας αναστήσει. Θα έπρεπε να περιγελάμε τους μοντέρνους αναζητητές της αθανασίας, αποκαλώντας τους ανόητους? Η κάποια μέρα αυτοί θα καγχάζουν πάνω από τους τάφους μας? Δεν γνωρίζω. Προτιμώ να δοκιμάσω τις πεποιθήσεις τους, επιστημονικά. Προτείνω να επιχειρήσουμε να βρούμε την συνδεσμολογία ενός κατεψυγμένου εγκεφάλου. Γνωρίζουμε οτι η εγκεφαλική ζημιά συμβαίνει μετά θάνατον και κατα την διάρκεια της κατάψυξης. Η ερώτηση είναι: Αυτή η ζημιά έχει σβήσει την συνδεσμολογία του? Αν έχει, δεν υπάρχει τρόπος κανένας μελλοντικός πολιτισμός να μπορέσει να ανακτήσει τις μνήμες αυτών των κατεψυγμένων εγκεφάλων. Η ανάσταση ίσως πετύχει για το σώμα, αλλα όχι για το πνεύμα. Απο την άλλη, αν η συνδεσμολογία είναι ακόμα ανέγγιχτη, δεν μπορούμε να περιγελούμε τους ισχυρισμούς της κρυογονικής τόσο εύκολα.
Περιέγραψα μια αναζήτηση, η οποία ξεκινάει στον κόσμο του πολύ μικρού, και μας ωθεί στον κόσμο του μακρινού μέλλοντος. Οι συνδεσμολογίες θα σημειώσουν ένα κομβικό σημείο στην ανθρώπινη ιστορία. Όπως εξελιχτήκαμε απο τους πιθικοειδείς μας πρόγονους της αφρικανικής σαβάνας, αυτό που μας διέκρινε ήταν οι μεγαλύτεροι μας εγκέφαλοι. Έχουμε χρησιμοποιήσει τους εγκέφαλους μας για να σχεδιάσουμε ακόμα πιο εκπληκτικές τεχνολογίες. Εν τέλει, αυτές οι τεχνολογίες θα γίνουν τόσο δυνατές που θα τις χρησιμοποιούμε για να γνωρίσουμε τους εαυτούς μας αποδομώντας και ανακατασκευάζοντας τους ίδιους μας τους εγκεφάλους. Πιστεύω οτι αυτό το ταξίδι της αυτογνωσίας δεν είναι μόνο για επιστήμονες, αλλα για όλους μας. Και είμαι ευγνώμων για την δυνατότητα να μοιραστώ αυτό το ταξίδι με σας σήμερα.
Σας ευχαριστώ.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλώ κρατήστε το περιεχόμενο του σχόλιου σας σχετικό με το θέμα του άρθρου.